Tìm hiểu về chổi than của máy phát điện

1. Chổi than là gì?

Chổi than là vật liệu dẫn điện có tác dụng truyền điện, kết nối điện từ bộ phận tĩnh (Stato) đến các bộ phận quay (Roto). Chổi than sử dụng phổ biến trong động cơ điện AC hay DC của nền công nghiệp sản xuất sử dụng động cơ bằng dây quấn.

Dựa vào tải trọng và dòng điện trong thực tế mà chất liệu được dùng làm tấm than có thể thay đổi. Thành phần chính của chổi than là carbon nhưng ngoài ra còn có thể sử dụng một số thành phần khác: đồng, niken …

2. Tác dụng của chổi than

Bạn có bao giờ thắc mắc chổi than có tác dụng gì nhất là trong máy phát điện? Chổi than là một chi tiết được ứng dụng rất nhiều trong các loại máy công nghiệp, thiết bị điện gia đình và trong cuộc sống hàng ngày. Một số ứng dụng của chổi than có thể kể đến như:

- Sử dụng cùng với mô tơ của xe ô tô hoặc xe máy.

- Trong một số loại máy gia đình như máy hút bụi, máy sấy, máy say sinh tố.

- Dùng trong đồ trang trí, đồ chơi, khóa cửa, mô tơ nhỏ.

- Chổi than còn được ứng dụng trong động cơ máy phát điện, mô tơ công nghiệp.

3. Cấu tạo của chổi than trong máy phát điện

Chổi than có hình dáng giống như một chiếc bàn chải nhỏ làm từ carbon. Một đầu của chổi than là tấm carbon được gắn với dây dẫn bằng đồng, một đầu dây còn lại là “đầu cốt” để có thể gắn vào khung hoặc giá đỡ. Chổi than tiếp xúc liên tục và cung cấp điện cho cổ góp bằng một lò xo còn gọi là nhíp. Có một số dạng lò xo được dùng phổ biến trong chổi than có thể kể đến như: Lò xo cò mổ, lò xo lá, lò xo cuộn.

Một đầu dây dẫn chổi than được thiết kế nằm bên trong miếng than khoảng từ 3.0 – 5.0mm phần tiếp xúc này sẽ được gắn keo hay sử dụng chốt. Ở bên ngoài tấm than thường được đánh dấu để người sử dụng có thể nhận biết dây dẫn cắm vào bên trong miếng than ở khoảng nào, việc này giúp cho người dùng nhận biết được độ mòn của chổi còn bao nhiêu, sắp cần thay thế chổi than hay chưa.

4. Phân loại chổi than

- Chổi than đôi (paired brush) (hoặc 1 cặp chổi than) bao gồm 2 chổi than đơn được ghép với nhau bởi dây cáp thông thường hoặc đầu cốt. Chúng không bị nhầm lẫn với một chổi than tách (split brush).

- Chổi than đơn hoặc chổi than lõi (insert/cored brush) là chổi than được khoan hoặc làm rãnh từ bề mặt tiếp xúc và (các) khoảng trống được làm đầy bằng một vật liệu khác.

- Chổi than tách (split brush) bao gồm 2 hoặc nhiều miếng không gắn lại theo chiều dày. Các miếng than có thể di chuyển tương ứng với nhau hoặc được sử dụng như 1 chổi than. Các miếng than có thể là cùng vật liệu hoặc khác vật liệu và được liên kết vật lý hoặc không liên kết vật lý.

- Chổi than kết cấu sandwich (sandwich brush) bao gồm 2 hoặc nhiều miếng than được ghép cứng với nhau và sử dụng như 1 chổi than. Các miếng than có thể là cùng vật liệu hoặc khác vật liệu.

5. Nguyên lý hoạt động của chổi than

Đầu carbon của chổi than sẽ được phần lò xo đẩy sao cho tiếp xúc liên tục và trượt trên cổ góp điện, điều này giúp việc duy trì dòng điện cho phần Roto được liên tục.

Để chổi than có thể di chuyển dễ dàng khi lò xo đẩy nó tiếp xúc với cổ góp thì khoảng cách từ cạnh chổi đến bề mặt cạnh giá đỡ được nhà sản xuất thiết kế sao cho khe hở chỉ rộng khoảng 0.8 -1mm. Nếu khoảng cách này không đạt chuẩn (rộng hơn hoặc hẹp hơn khoảng cách 0.8 – 1.0mm) sẽ dẫn tới việc chổi bị hỏng hoặc hoạt động không ổn định.

6. Phân biệt máy phát điện không chổi than và máy phát điện có chổi than

Đầu tiên chúng ta hãy tìm hiểu về khái niệm máy phát điện không chổi than là gì hay máy phát điện kích từ là gì.

Đây là khái niệm của mạch kích thích kết hợp giữa một máy phát đồng bộ và hệ thống chỉnh lưu. Máy phát đồng bộ dùng để kích thích gọi là máy kích thích xoay chiều. Dòng điện sẽ đi trực tiếp từ phần ứng của máy kích từ, qua bộ chỉnh lưu, vào thẳng Roto mà không qua bất kỳ mối tiếp xúc của vòng nhận điện với chổi than nào và được gọi là hệ thống kích từ không chổi than.

Điểm khác nhau có thể nhận thấy nhất giữa hai loại máy này từ khái niệm trên là về cấu tạo:

– Máy phát điện kích từ không chổi than hoạt động nhờ sự kết hợp của roto, nam châm vĩnh cửu, cuộn dây và vòng bi (bạc đạn).

– Máy phát điện kích từ có chổi than là động cơ hình thành từ các bộ phận trục roto, chổi than chì, nam châm và cuộn dây.

a. Ưu điểm

Máy phát điện đồng bộ không chổi than

– Trong cấu tạo máy không có chi tiết chổi than nên sự hao mòn do ma sát trong khi hoạt động sẽ không xảy ra.

– Các nam châm điện phía trên stato sẽ được làm mát dễ dàng hơn.

– Sẽ không có nhiều tiếng ồn và các tia lửa cũng giảm hơn nhiều.

– Sử dụng máy tính điều khiển thay vì chổi quét đã giúp cân bằng tốc độ của động cơ điện nên làm cho máy phát không chổi than hiệu quả hơn.

– Trong cấu tạo máy có thể bổ sung thêm nhiều nam châm điện để điều khiển được chích xác hơn.

– Chính vì không có tiếng ồn nên máy cũng vận hành nhẹ nhàng hơn.

– Công suất máy, hiệu suất, khối lượng cao.

Máy phát điện chổi than

– Mọi người thường tìm mua máy phát điện chổi than nhiều là nhờ nó có giá thành rẻ. Các nam châm làm việc trong máy phát này có giá rất rẻ nhưng nếu đáp ứng những nhu cầu trung bình thì sản phẩm vẫn có thể cho chất lượng tốt khi sử dụng.

– Chổi than trong máy phát điện tiếp xúc và trượt lên cổ góp motor (vòng trượt của bộ phận máy phát) nên có chức năng truyền dòng điện, tiếp điện và duy trì tiếp cho phần Roto. Những chức năng này giúp máy hoạt động hiệu quả nhất.

b. Nhược điểm

Máy phát đồng bộ không chổi than

– Máy phát điện kích từ không chổi than có giá thành khá cao trên thị trường. Nguyên nhân là do bộ phận nam châm vĩnh cửu của máy cũng có giá cao hơn so với các bộ phận khác của các dòng còn lại. Đây là lý do duy nhất làm người mua phân vân khi chọn mua máy phát điện.

– Tuy nhiên nếu bạn có khả năng về tài chính, hãy chọn loại máy này để có hiệu quả làm việc một cách tốt nhất. Tuổi thọ của máy cũng lâu dài và bền bỉ hơn qua năm tháng.

– Nam châm sắc từ có thể được thay thế cho nam châm vĩnh cửu để giá thành giảm xuống. Tuy nhiên chi tiết này lại có khả năng tích từ không cao, dễ bị khử từ và đặc tính từ của nam châm sẽ bị giảm khi tăng nhiệt độ. Vì vậy tốt hơn là bạn hãy dùng nam châm vĩnh cửu là tối ưu nhất.

Máy phát chổi than

– Chổi than chì qua một thời gian sử dụng sẽ nhanh chóng bị mòn và máy có tuổi thọ kém đi. Bộ phận motor trong máy tiêu thụ điện lớn nhưng công suất lại yếu hơn các motor khác cùng kích cỡ.

Ở trên là một số thông tin rõ ràng giúp bạn phân biệt được thế nào là chổi than và ưu nhược điểm của 2 loại máy phát điện đồng bộ không chổi than với đầu phát điện chổi than. Để bạn có những lựa chọn phù hợp nhất cho trường hợp của mình cần áp dụng mang lại hiệu quả cho công việc.

Liên hệ ngay với Tân Thành Tài để được tư vấn và báo giá về máy phát điện ngay hôm nay nhé.

Hotline: 0918.026.532 -  0947.789.234